Ontslag op staande voet door ‘diefstal’?

Als werkgever kunt u met een werknemer die zonder toestemming geld of goederen van u steelt worden geconfronteerd. De vraag is dan of u de betreffende werknemer op staande voet mag ontslaan.

Het is en blijft lastig om te beoordelen of een vergrijp voldoende grond oplevert voor een ontslag op staande voet. Daarbij moet gekeken worden naar de persoonlijke omstandigheden van de werknemer, de wijze waarop de werkgever omgaat met dergelijke gevallen, daar beleid over heeft én de ernst van het vergrijp.
De laatste tijd zijn er bijzondere uitspraken gepubliceerd inzake het ontslag op staande voet vanwege ogenschijnlijk geringe vergrijpen van werknemers, een zogenaamd ‘bagatel’.

Zo heeft de Hoge Raad in 2012 al bepaald dat diefstal van geringe waarde een ontslag op staande voet kan rechtvaardigen. Het ging daarbij om een werknemer van de Bijenkorf. Dit bedrijf had een personeelsactie waarbij zij gedurende de uitverkoop 5 artikelen naar keuze mochten kopen voor een bedrag van € 10 per artikel. Aan het einde van de laatste uitverkoopdag verzocht een werknemer (al jarenlang in dienst) of hij een overgebleven jas en broek mocht kopen voor dat actiebedrag. Hoewel hij geen toestemming kreeg, nam hij de broek en jas toch mee. Daarna werd hij vervolgens rechtsgeldig door de werkgever op staande voet ontslagen.

De Bijenkorf hanteerde een strikt beleid inzake diefstal waarvan de werknemer op de hoogte was. Door de spullen toch mee te nemen, had de werknemer een vertrouwensbreuk veroorzaakt en was ontslag op staande voet mogelijk.

Een recent voorbeeld betreft een ontslagen werknemer van KLM Catering Services. Dit bedrijf voert al 20 jaar een strikt beleid inzake ‘onrechtmatige toe-eigening’ van producten en gaat daarbij direct over tot ontslag op staande voet. Dit beleid wordt duidelijk gecommuniceerd naar personeel.

In deze zaak had een werknemer (23 jaar in dienst) een flesje water van de werkgever gepakt en om daarmee zijn (door de KLM verstrekte) Dopper te vullen. Gelet op het strikte beleid van KLM, werd het ontslag op staande voet als rechtmatig aangemerkt.

Maar het gaat ook wel eens mis. Bijvoorbeeld in een uitspraak van 23 juli 2020 waarin Action een werknemer op staande voet had ontslagen wegens het niet afrekenen van een plastic tas. De verkoopwaarde van zo’n tas is € 0,03. De rechtbank oordeelt in dit geval dat het meenemen van het tasje niet geoorloofd was, maar vond het te ver gaan om het als wederrechtelijke toe-eigening aan te merken. De werknemer werd namelijk niet verrijkt door het meenemen van het tasje. Nu Action daarnaast ook geen duidelijk beleid had over diefstal, werd het ontslag op staande voet vernietigd door de rechter.
Bij een ontslag op staande voet komt dus meer kijken dan vaak wordt gedacht. Het is daarom raadzaam om juridisch advies in te winnen.