Vrijheid en vertrouwen

Voor ik begin met mijn les gaan alle tassen open. Komen de laptops op tafel. Zit ik tegen de achterkant aan te kijken van vijfentwintig, soms veertig laptops. Een mooie manier om je als student te verstoppen, je te onttrekken aan de les. Zelf deed ik dit door zo ver mogelijk achter in de klas te gaan zitten, me verschuilend achter mijn medestudenten.

Voor mij als docent is het soms moeilijk in te schatten wat iemand op zijn laptop aan het doen is. Ik kan niet ontkennen dat het enige ergernis bij me oproept, maar ik behoor dan ook tot de pen-en-papiergeneratie. Ik check met enige regelmaat of iedereen nog bij de les is. Dan stel ik een vraag en loop ik door de klas om te zien of ik niemand kan betrappen op andere bezigheden.

Al snel kwam ik erachter dat de meeste studenten keurig hun aantekeningen maken. Of op internet direct zoeken naar informatie die past bij de les. Mijn veronderstelling klopt niet. Mogelijk geldt hier het spreekwoord: ‘Zoals de waard is, …’

Zo gaat het ook binnen veel organisaties, weet ik uit de praktijk. Houd je vast aan het oude en wil je dat iedereen zich gedraagt zoals jij dat wilt? Of zet je je vooroordelen aan de kant en omarm je de patronen die nieuwe generaties meebrengen? Ik geloof in het laatste: ‘Accept, adept and let’s move on!’ Om dit te kunnen, is het goed je te verdiepen in de behoeften van andere generaties en niet te snel te oordelen.

Dat is niet altijd eenvoudig. Zelfs niet voor een managementgoeroe als Simon Sinek, de man achter het denkmodel van de Golden Circle. Hij noemt millennials (geboren tussen 1985 en 2000) lui, narcistisch en egoïstisch, en beweert dat ze geen focus hebben. Daarbij steekt hij zijn cynisme niet onder stoelen of banken. Zo’n houding helpt je als manager of ondernemer niet verder. Je hebt maar rekening te houden met het feit dat jouw normen, waarden en denkpatronen soms haaks staan op die van andere generaties. Als je vasthoudt aan het principe ‘Ik ben de baas’ en controle, regels, protocollen, processen en richtlijnen leidend zijn, heb je een issue met de jongere generaties. Want die houden daar niet van. Voor hen is zo’n houding dodelijk. In hun ogen is iedereen gelijk en gelijkwaardig. Dus geen u en gij, maar je en jij. Ze voelen zich vrij en hebben een mening. En die laten ze ook horen, of je het fijn vindt of niet.

Hoewel millennials en de generatie Z veel overeenkomsten vertonen, heeft die laatste van alles nog wat meer. Duidelijk is ook dat generatie Z druk is met van alles en nog wat. Verbaas je dus niet als blijkt dat ze meer dan één (bij)baan hebben. Ze hebben vrijheid en vertrouwen nodig. Kun je ze die bieden, dan profiteer je van hun creativiteit en is de kans het grootst dat je ze kunt behouden voor de organisatie.